Fenerbahçe’de Ali Koç dönemi

Fenerbahçe Spor Kulübü’nde 2018 yılının Haziran ayında olağan seçimli genel kurul yapıldı. 1998’den beri kulübü yöneten Aziz Yıldırım yıpranmış, yorulmuş ve başarıdan uzaklaşmıştı. Yirmi yıllık başkanlık döneminde stadı yeniden yaptıran, Samandıra’da tesisleri inşa eden, altı şampiyonluk kazandıran Aziz Yıldırım, özellikle 3 Temmuz kumpasından sonra iyice yorulmuştu. Camiada yönetimin değişmesi artık bir istek değil, ihtiyaç olarak görülüyordu.

Aziz Yıldırım’ın yerine gelmesi beklenen ve âdeta “Godot’yu bekler gibi” beklenen kişi Ali Koç’tu. Türkiye’nin en büyük holdinglerinden birinin sahiplerinden olan Ali Koç, Fenerbahçe tutkusu ile biliniyordu. Hatta rahmetli kardeşinin 1990’lı yıllarda 1907 Fenerbahçe Derneği’ni kurduğunda söylediği gibi: “Kardeşim Ali şimdi Amerika’da üniversite okuyor, hayatta en büyük hayali Fenerbahçe başkanı olmak.”

Aziz Yıldırım yönetimlerinde de yer alan Ali Koç, özellikle 3 Temmuz sürecinde kulübe yaptığı katkılar ve dik duruşuyla öne çıkmıştı. Adaylığını açıklayınca camia üzerindeki ataleti attı ve büyük bir umutla seçimi beklemeye başladı. 20.736 geçerli oyun kullanıldığı, Fenerbahçe tarihinin en büyük seçimlerinden birinde 16.092 oy alan Ali Koç, efsane Başkan Aziz Yıldırım’ın 4.644 oyda kaldığı seçimi rekor oy farkıyla kazandı.

İlk olarak sportif direktörlüğe Damien Comolli’yi getiren Ali Koç, onun tercih ettiği Hollandalı teknik direktör Cocu ile anlaştı. Bir önceki sezonu ikincilikle bitiren Aykut Kocaman ile yollar ayrıldı ancak yardımcıları Cocu’nun ekibinde görevine devam etti. Ali Koç’un vaatlerinden biri, Fenerbahçe’yi Benfica gibi yönetmekti. Harcadığından fazlasını üreten, tüm kulvarlarda yarışan bir kulüp olmayı hedefliyordu.

Fenerbahçe, Şampiyonlar Ligi ön elemesinde Benfica ile eşleşti ve elendi. Lige Bursaspor galibiyetiyle başlayan sarı-lacivertliler, önceki sezonların kontrolsüz harcamaları nedeniyle UEFA’dan ceza almamak için Giuliano, Josef de Souza ve Fernandao’yu sattı. Bu oyuncuların boşluğu ve yeni hocanın uyum süreci yüzünden ligde arka arkaya üç mağlubiyet geldi.

Bu süreçte Ali Koç yönetimi, kulübün ekonomik açıdan ne kadar kötü durumda olduğunu ve nasıl kurtarılacağını kamuoyuna uzun bir sunumla anlattı. Ancak kötü sonuçlar devam ederken, Ali Koç bir gün Aykut Kocaman’ın yardımcılarının kulüp verilerini usulsüz şekilde Kocaman’a gönderdiğini, böylece yeni hocayı ve yönetimi sabote ettiklerini iddia etti. Yardımcılarla yollar ayrıldı. Skandal olarak lanse edilen bu olayın çoğu iddiası sonradan yalanlandı. Yıllar sonra ise Ali Koç, Aykut Kocaman ile bir yıl daha devam etmediği için pişman olduğunu itiraf etti. Bu olay, Ali Koç döneminin ilk büyük hatasıydı.

Arada iyi sonuçlar gelse de tablo kötüydü. Ligin 10. haftasında evinde Ankaragücü’ne 3-1 kaybedince Cocu ile yollar ayrıldı, yerine yardımcısı Koeman geçti. Koeman yönetimindeki Fenerbahçe, Galatasaray deplasmanında 2-0 geriye düşmesine rağmen 2-2’yi yakaladı ve galibiyeti kaçıran taraf oldu. Moral kaynağı olan bu sonuçtan kısa süre sonra, Akhisar deplasmanında alınan 3-0’lık mağlubiyet sonrası Ali Koç, takımın Manisa’dan uçak yerine otobüsle dönmesini ceza olarak uyguladı. Rize deplasmanında alınan mağlubiyetin ardından kaptanların taraftardan özür dilemeye zorlanması da başka bir skandala dönüştü.

Büyük olaylardan biri de Fenerbahçe’nin efsane kalecisi Volkan Demirel’in kadro dışı bırakılıp daha sonra plastik sandalyelerle dolu bir ortamda özür diletilerek affedilmesiydi.

Fenerbahçe’nin Ali Koç sezonları

Ali Koç’un ilk sezonu kaotik geçti. Sonunda daha önce “Siz benim vizyonumu anlayamamışsınız” dediği Ersun Yanal’ı göreve getirmek zorunda kaldı. Yanal, küme düşme tehlikesi konuşulan takımı ligde tutarak sezonu 6. sırada tamamladı. Ancak “panik transfer yapılmayacak” vaadine rağmen tam 16 transfer yapıldı. Bu sezonun tek kazancı, ilerleyen yıllarda yıldızlaşacak ve yüksek bedelle satılacak Ferdi Kadıoğlu oldu.

İkinci sezona Ersun Yanal ile başlayan Fenerbahçe, Eljif Elmas’ı Napoli’ye 17 milyon avroya sattı. Bu satış ve sonraki yıllarda yapılan yüksek bedelli satışlar, Ali Koç döneminin başarılarından biri sayıldı. Ancak satılan oyuncuların yerinin dolup dolmadığı hep tartışıldı. Yeni sezona Luis Gustavo, Max Kruse ve Vedat Muriqi gibi flaş transferlerle başlandı. Buna karşın sol bek transferi yapılamadı; kadro dışı bırakılıp affedilen Dirar sol bekte, Jailson ise yokluktan stoperde oynadı. Eksiklere rağmen şampiyonluk yarışında olan Fenerbahçe, Trabzonspor’a deplasmanda kaybettikten sonra üst üste altı maç kazanamadı ve Yanal ile yollar ayrıldı. Çok konuşulan Comolli de istifa etti. Daha sonra aslında uzun süredir ayrılmak istediğini ama sözleşme nedeniyle göreve devam ettiğini açıkladı.

O sezonun en büyük skandallarından biri, ödemeleri zamanında yapılmadığı için Alman futbolcu Kruse’nin pandemi döneminde ülkeyi terk edip sözleşmesini tek taraflı feshetmesiydi. Ali Koç “Kruse hayatının kumarını oynadı ve kaybedecek” dese de sonuç futbolcunun lehine oldu. Aynı sezonda Fenerbahçe, 19 yıldır Kadıköy’de yenilmediği Galatasaray’a kaybetti ve psikolojik üstünlüğünü yitirdi. Sonraki sezonlarda Beşiktaş ve Trabzonspor karşısındaki Kadıköy serileri de sona erdi.

Pandemi nedeniyle Mart’ta duran lig Haziran’da yeniden başladı ve Temmuz’da sona erdi. Fenerbahçe sezonu 7. sırada bitirdi. Ersun Yanal’ın ayrılmasından sonra uzun süre altyapı koordinatörü Tahir Karapınar yönetiminde maça çıkan takım, yeni sezon için eski futbolcusu Erol Bulut ile anlaştı. Emre Belözoğlu futbolu bırakıp sportif direktör oldu. Yerli transferlerde Mert Hakan Yandaş ve İrfan Can Kahveci gibi isimler kadroya katıldı, Gökhan Gönül ve Caner Erkin gibi eski yıldızlar geri döndü. Vedat Muriqi ve Jailson iyi bedellerle satıldı.

Devre arasında dünya yıldızı Mesut Özil, Arsenal’den büyük bir törenle transfer edildi. “Mesut ol” kampanyasıyla taraftar ve iş insanları destek oldu. O sezon Fenerbahçe şampiyonluğa en çok yaklaştığı dönemlerden birini yaşadı. Ancak kritik maçlarda kayıplar yaşandı. Sivas’a Kadıköy’de kaybedilen maç şampiyonluğu engelledi ve Fenerbahçe ligi 3. sırada tamamladı.

2021 Haziran’ındaki seçimde tek aday olan Ali Koç, 6.459 oyla yeniden başkan seçildi. Önemli bir teknik direktör getireceğini vaat etti ama uzun süre hoca bulamadı. Sonunda Vitor Pereira ile anlaştı. Pereira, önceki döneminde üçlü savunma oynattığı için gönderilen, Van Persie gibi yıldızlarla anlaşamayan bir hocaydı.

Pereira dönemi yine üçlü savunma ile başladı. Koreli stoper Kim Min Jae ve Crespo yıldızlaştı. Lige iyi başlayan Fenerbahçe, Trabzonspor deplasmanında on kişi kalıp yenildi. Ali Koç bu maçı “travma” ilan etti, taraftarı havaalanına çağırdı ve oyuncular ile hocasına megafonla konuşma yaptırdı. Bu olay sonrası ipler koptu ve Pereira gönderildi. Yerine uzun süre hoca bulunamadı, takım Murat Zeki Göle’ye emanet edildi. Sonunda İsmail Kartal göreve getirildi. Kartal, kimsenin ummadığı bir performans sergileyerek takımı 2. sıraya taşıdı. Mesut Özil’i kadro dışı bıraktı, Ferdi Kadıoğlu ve Osayi’yi yıldız yaptı.

2022-2023 sezonunda Ali Koç, ilk kez A+ bir teknik direktör getirdi: Jorge Jesus. Kim Min Jae yüksek bedelle satıldı, yerine denk bir stoper alınamadı. Yine de Jesus hücum futbolu ile camiayı heyecanlandırdı. Dünya Kupası arasına lider giren Fenerbahçe, dönüşte Galatasaray’a 3-0 kaybetti ve toparlanamadı. Sezonu 2. sırada bitirdi. Tek teselli, Türkiye Kupası’nın kazanılmasıydı.

Jesus sonrası tekrar İsmail Kartal göreve getirildi. Bu kez Tadic, Dzeko, Fred, Szymanski ve Cengiz gibi çok güçlü transferler yapıldı. Sezon müthiş başladı, fakat Becao, Djiku ve Fred’in aynı dönemde sakatlanması dengeleri bozdu. Bu sezonun en önemli olaylarından biri, Suudi Arabistan’da oynanması planlanan Süper Kupa finaliydi. Takımların Atatürk tişörtüyle sahaya çıkmasına izin verilmedi ve Fenerbahçe geri döndü. Bu gelişme sonrası Ali Koç ile TFF Başkanı Büyükekşi arasında savaş başladı. Trabzonspor deplasmanında sahaya giren taraftarlar oyunculara saldırdı. Ali Koç, 2 Nisan’da olağanüstü kongre çağrısı yaparak “ligden çekilme yetkisi” istedi. Ancak stadyuma gelen 30 bin üyeye keskin dönüş yaparak bu yetkiyi almadı. Bunun yerine doğum gününü kutlattı. Bu olay, camiada büyük kırılma yarattı.

Sezon sonunda yeniden seçim geldi. Aziz Yıldırım aday oldu ve Mourinho ile anlaştığını açıkladı. Ali Koç da son anda Mourinho’yu ikna ederek seçimi kazandı. Ancak bu zafer, bir “Pirus zaferi” oldu. Çünkü Yıldırım “Şampiyon yapamazsam istifa ederim” diyerek aslında Koç’un geleceğine sınır çizmişti.

Hayal kırıklığının ardından gelen seçim

Mourinho döneminde Ferdi satıldı, istenen sonuçlar alınamadı, Kadıköy’de Galatasaray’a hem ligde hem kupada kaybedildi. Fenerbahçe bir kez daha ikinci oldu. Camiadaki huzursuzluk artınca olağanüstü seçim için imza kampanyası başlatıldı. İmzalar istenen sayıya tam ulaşmasa da 10 bine yaklaşınca Ali Koç Eylül’de seçime gitme kararı aldı. Ancak zamanlama yanlıştı. Mourinho ile yollar ayrıldıktan sonra Tedesco göreve getirildi. Fakat süreç yine kötü yönetildi. Sonuçta Ali Koç seçimi sadece 257 oy farkla kaybetti ve yerine Sadettin Saran başkan seçildi.

Ali Koç dönemi futbol açısından büyük hayal kırıklığı oldu. Yedi yılda üç sportif direktör, on iki teknik direktör değişti; yaklaşık 1 milyar avro harcandı, yüzden fazla oyuncu transfer edildi. Futbolda sadece bir Türkiye Kupası kazanıldı.

Hiç mi iyi şey olmadı? Elbette oldu: Erkek ve kadın basketbol takımları EuroLeague şampiyonlukları kazandı, kulübün finansal yapısı iflastan kurtarılıp güçlendirildi, seçim kaybedince centilmence görevi devretti. Ancak Ali Koç, 2018’de verdiği hiçbir futbol vaadini tutamayarak başkanlıktan ayrıldı.

Kim bilir, belki gelecekte bu hatalarından ders alır ve yeniden aday olur…