
Bin aydan daha hayırlı: Kadir Gecesi’nin çağrıştırdıkları
Allah’ın rahmetinin yeryüzünü kuşattığı, duaların kabul olduğu ve bağışlanmanın sağlandığı Kadir Gecesi’ne eriştik. İslam dininin en faziletli, ihtişamlı ve huzur dolu bu gecesine birlikte bakmaya ne dersiniz?
Ramazan ayına değer katan niteliklerden birisi de Kadir Gecesi'nin bu ayda yer almasıdır. Ramazan ayından söz edip de Kadir gecesinden bahsetmemek mümkün değildir. Kur’an-ı Kerim’in indirildiği mübarek gecenin adı, Kadir gecesidir. Kadr, kadir ve kıymet demektir. Bu gece değer, önem ve kıymetini Kur’an’ın indirilmesinden almaktadır.
Duhân sûresinde Kur’an’ın indirildiği bu gecenin hayırlı, uğurlu, bereketli ve kutsal bir gece olduğu açıkça ifade edilmiştir.[1] Bakara sûresinde de Kur’an’ın Ramazan ayında indirildiği belirtilmektedir.[2] Allah’ın insanlığa son ilahi mesajı olan Kur’an, levh-i mahfûz (korunmuş levha)dan bize en yakın göğe bu gecede toptan indirilmiştir.
Sonra en yakın gökten de Allah’ın son elçisi Hz. Muhammed’e (s.a.s) ihtiyaca göre emir, nehiy, helal, haram, öğüt ve ihtiyaç duyulan diğer içerikler peyderpey bir halde indirilmiştir.[3] Bu gecede Kur’an indirildiği için, bütün kâinatın yaratıcısı tarafından bin aydan daha hayırlı olarak kıymetlendirilmiştir. (Kadir, 97/3) Bütün mekânların en değerli ve önemli mekânı Mekke’de bulunan Kâbe olduğu gibi bütün zamanların en değerli ve kıymetlisi de Kadir gecesi olmuştur. Yüce Allah Kadir sûresinde bu gerçeği şöyle ifade etmektedir:
إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ (1) وَمَا أَدْرَاكَ مَا لَيْلَةُ الْقَدْرِ (2) لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ (3) تَنَزَّلُ الْمَلَائِكَةُ وَالرُّوحُ فِيهَا بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ كُلِّ أَمْرٍ (4) سَلَامٌ هِيَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ
“Biz onu (Kur’an’ı) Kadir gecesinde indirdik. Kadir gecesinin ne olduğunu sen bilir misin? Kadir gecesi, bin aydan hayırlıdır. O gecede, Rabbinin izniyle melekler ve Ruh (Cebrail), her iş için iner dururlar. O gece ta fecrin doğuşuna (tan yeri ağarıncaya) kadar esenlik doludur.” (Kadir, 97/1-5)
Yüce Allah Kadir gecesini Ramazan ayının geceleri içinde gizlemiştir. Kadir gecesinin Ramazan ayının hangi gününe denk geldiği tam olarak bilinmemektedir. Ancak hadislerde bu gecenin Ramazan ayının son on günü içerisinde yer aldığı belirtilmektedir. Kadir gecesinin Ramazan ayının 27. gecesine tekabül ettiği ise yaygın olarak kabul edilen bir görüştür. Kadir suresinde belirtildiği üzere meleklerin her türlü iş için indiği güneşin doğuşuna kadar esenliklerle dolu olan nadide bir gecedir.
Sevap ve Allah’ın rıza ve hoşnutluğunu kazanmak amacıyla bu geceyi ihya etmek isteyen Müslümanlar, bütün Ramazan gecelerini taat ve ibadet ile geçirmeye özen gösterirler. Bu gecede meleklerin her iş ile ilgilenmek için indiğini bilen inananlar, çevrelerinin meleklerle dolu olduğunu düşünerek bunun heyecan, şuur ve bilinci içerisinde iyi eylem ve davranışlarda bulunacaklardır.
“Allah’ı anmanın en güzel yollarından biri Kur’an-ı Kerim okumaktır”
Ramazan ve özellikle Kadir gecesi ibadetlerin doruk noktasına ulaştığı kutlu bir süreçtir. İbadetlerden maksat Allah’ı anmaktır. Allah’ı anmanın en güzel yollarından biri Kur’an-ı Kerim okumak ve namaz kılmaktır. Yüce Allah, إِنَّنِي أَنَا اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنَا فَاعْبُدْنِي وَأَقِمِ الصَّلَاةَ لِذِكْرِي “Beni anmak için namaz kıl” (Taha, 20/14) buyurmuştur. Namaz kılan kimse hem Kur’an okumuş hem de Allah’ı tekbir, tesbih ve dua ile anmış olur. Yani her türlü anma yani zikir namaz da toplanmış bir araya gelmiştir.
Dediler ki: “Ey Şu'ayb! Babalarımızın taptığını yahut mallarımız hakkında dilediğimizi yapmayı terk etmemizi sana namazın mı emrediyor. Oysa sen gerçekten yumuşak huylu ve aklı başında bir adamsın.” (Hûd, 11/ 87)
Şuayb Peygamber’in gönderildiği Medyen halkının dediği gibi gerçek manada namaz kılmak, insanları Allah’tan başka put, mal, mülk, makam, mevki vb. şeylere tapmaktan ve mallarını istedikleri gibi harcayıp israf etmekten menetmekte, uzaklaştırmaktadır. Namaz kılmanın Allah’ı anmanın yanında ona hiçbir şeyi ortak koşmama ve kendilerine verilen malları israf etmeme bilinci verme gibi faydaları bulunmaktadır.
Yani namaz varsa Allah’tan başkalarına tapmak yoktur, yine namaz varsa “benim malım mülküm değil mi, istediğimi yaparım” demek yoktur. Yine Allah’ın huzuruna çıkma bilinciyle kılınan namaz, ruhu ulvîleştirecek ve nefsin emrettiği kötülüklerden[4] uzaklaştıracaktır.
İnsanları kötülükten iyiliğe, karanlıktan aydınlığa çıkarmak için gönderilen Kur’an’ın indirildiği bu mübarek gecenin kadir ve kıymetini bilmek, ancak Kur’an’ın emirlerini hayatımıza yansıtmakla olacaktır.
Ne mutlu Kur’an’ın asli emri Allah’ı bilip adaleti hayat düsturu edinip her gecesini Kadir Gecesi’ne çevirebilenlere.
Mübarek Kadir Gecesi'nin okuyucularımıza, aziz milletimize, Türk dünyasına, İslam âlemine, bütün insanlığa hayırlar getirmesini Rabbü'l-Âleminden niyaz ediyorum.
[1] “Biz onu mübarek bir gecede indirdik; biz daima uyarmaktayız”. Duhân 44/ 3.
[2] “Ramazan ayı, insanlara yol gösterici, doğrunun ve doğruyu (hakkı) eğriden (bâtıldan) ayırmanın açık delilleri olarak Kur’an’ın indirildiği aydır”. Bakara 2/185.
[3] Ebû Mansûr Muhammed b. el-Mâtürîdî, Te’vîlâtü’l-Kur’ân Tercümesi (Çev. Mehmet Erdoğan - Bekir Topaloğlu) 2. bs. (İstanbul: Ümraniye Belediye Başkanlığı, 2020), 17/299.
[4] “(Bununla beraber) nefsimi temize çıkarmıyorum. Çünkü nefis aşırı şekilde kötülüğü emreder; Rabbim acıyıp korumuş başka. Şüphesiz Rabbim çok bağışlayan, pek esirgeyendir”. Yusuf 12/53.
[1] “(Bununla beraber) nefsimi temize çıkarmıyorum. Çünkü nefis aşırı şekilde kötülüğü emreder; Rabbim acıyıp korumuş başka. Şüphesiz Rabbim çok bağışlayan, pek esirgeyendir”. Yusuf 12/53.

Sesler ve Ezgiler
“Sesler ve Ezgiler” adlı podcast serimizde hayatımıza eşlik eden melodiler üzerine sohbet ediyor; müziğin yapısına, türlerine, tarihine, kültürel dinamiklerine değiniyoruz. Müzikologlar, sosyologlar, müzisyenler ile her bölümü şenlendiriyor; müziğin farklı veçhelerine birlikte bakıyoruz. Melodilerin akışında notaların derinliğine iniyoruz.

Darbeler, İhanetler ve İsyanlar
Osmanlı Devleti'nden Türkiye Cumhuriyetine miras kalan darbeci zihniyete odaklanarak tarihi seyir içerisinde meydana gelen darbeleri, ihanetleri ve isyanları Doç. Dr. Hasan Taner Kerimoğlu rehberliğinde değerlendiriyoruz.