Trump Davaları Seçimi Nasıl Etkileyecek?

Bir ABD başkanının yargılanması fikri bundan 5 sene önce çok akla gelebilecek bir fikir değildi. Fakat ABD tarihinde Temsilciler Meclisi’nde 2 kez azline karar verilen bir başkan olacağı fikri de Trump’tan önce olağan bir fikir değildi. Trump hakkındaki azil dosyalarının ilki Senato’dan dönmüş ve Trump başkanlıktan alınmamıştı. İkinci azil dosyası ise Trump’ın başkanlığından sonra Senato’ya gelmiş ve yine Senato tarafından Trump görevin kötüye kullanımı suçlarını düşürmüştü.

Trump’ı başkanlığı sırasında makamından edemeyen bu hukuki süreçleri başkanlığı bittikten sonra da birbiri ardına açılan davalar takip etti. En son New York Mahkemesi tarafından Trump’ın 34 ayrı suçtan suçlu bulunduğu “sus payı” davası dışında Trump şu anda farklı eyaletlerin mahkemelerinde toplam 57 suçlama ile karşı karşıya[1].

Trump davalarındaki suçlamalar 6 Ocak’taki Capitol baskını üzerinden yapılan darbe girişimine destek olma suçlamasından seçime hile karıştırmaya, cinsel tacizden devlet belgelerini yok etmeye kadar çok çeşitli olayları kapsıyor. Fakat tüm bu davaları konuşurken her zaman aynı soruyu sormaktan kendimizi alamıyoruz: davanın sonucu ABD seçimlerini nasıl etkiler?

Önce şunu söyleyerek başlayalım:

Trump’ın suçlu bulunmuş olması hatta alabileceği olası bir hapis cezası Trump’ın adaylığını engelleyen bir durum değil. Trump hapse girmiş bile olsa kampanyasını hapisten yürütebilir. Tıpkı 100 sene önce hapisteyken ABD başkanlığına aday olan Eugene V. Debs gibi…[2]  Fakat hapis cezası Trump’ın seçmen olarak kayıtlı olduğu Florida’da oy kullanmasına engel olabilir. Fakat Trump seçimi kazansa bile cezasını çekmek zorunda, başkan olması durumunda kendisi için af çıkartamayacak.[3]

Trump’ın suçlu bulunması seçmen desteğini azaltır mı?

Son bir yıldır Trump ve Biden’ın aday adaylığı sürecinde Biden’ın Demokrat Parti tabanında desteğinin azaldığını, Trump’ın ise anketlerde Biden’a karşı ciddi bir üstünlük kurduğunu görüyorduk. Özellikle 7 Ekim sonrasında İsrail’in şiddeti gittikçe artan Gazze saldırılarına karşı ABD hükümetinin İsrail’e verdiği desteği geri çekmiyor oluşu genç Demokrat Parti seçmeninde Biden’a karşı ciddi bir tepki yaratmış, bu tepki kendisini Demokrat Parti’nin bazı eyaletlerdeki ön seçimlerinde katılımın ciddi ölçüde düşmesiyle kendini göstermişti.

Demokrat Parti seçmeninde Biden yönetimine karşı artan rahatsızlık ve Biden’ın popülarite kaybı Trump’ı seçime favori aday olarak sokabilecekken geçtiğimiz hafta 34 suçtan suçlu bulunması dengeleri tekrar değiştirebilir. Bir yandan Trump’ın mahkemece suçlu bulunmuş olması onu gözden düşürebilecekken bir yandan da kutuplaşmış Amerikan toplumuna bu davayı bir siyasi dava olarak sunmak Trump destekçilerini başkan adaylarına daha sıkı bağlayabilir.

Karar siyasi mi?

Trump’ın basın ekibi mahkeme biter bitmez bu davanın ve alınan kararın siyasi olduğu vurgusuyla paylaşımlar yaptılar. Bu söylem Trump taraftarlarının bir kısmında etkili olmuş olacak ki hem Trump’ın kampanyası için yapılan bağışlar arttı hem de Trump destekçileri arasında kararı protesto etmek isteyenler ters çevrilmiş Amerikan bayraklarıyla protestolar düzenlediler. Trump’a yönelik destek bununla da sınırlı kalmadı. Mahkeme kararının açıklandığı gün Trump’ın kampanyasına toplam 53 Milyon dolar bağış yapıldığı duyuruldu.[4]

Ama Trump destekçilerinin bir kısmını Trump’a daha da bağlayan bu mahkeme kararı Trump’a daha önce oy vermiş her muhafazakâr seçmen için aynı etkiyi üretmeyebilir. Kararsız seçmenlerin Biden’a oy vermesine veya Cumhuriyetçi Parti seçmenlerinin sandığa gitmemesine sebep olabilir. Trump’a oy veren seçmenler arasında yapılan araştırmalarda mahkeme kararlarının en çok etkileyebileceği kesimin genç seçmen olduğu gözleniyor. Ayrıca beyaz olmayan seçmenler içinde alabileceği desteğin de düşmesi muhtemel gözüküyor. Bu seçmen grupları Cumhuriyetçi Parti’nin normal şartlarda erişemediği fakat Trump’ın erişebildiği seçmen grupları olarak öne çıkıyor. Senato veya Temsilciler Meclisi için Demokrat Parti’ye oy verirken başkanlık seçiminde Trump’a oy verebilen bu düzensiz seçmenlerin mahkeme kararlarından etkilenerek Trump’a oy vermekten vazgeçmesi Trump’ın hesaplarını bozabilir. [5]

Anketler neler söylüyor?

Geçtiğimiz yıl Ekim ayında yapılan anketlerde Trump’ın herhangi bir davada suçlu bulunması halinde kendisine oy vermeyeceğini söyleyen Trump seçmeni oranı %7.[6] Beyaz olmayan genç seçmen içerisinde Trump’ın ceza alması halinde kendisine oy vereceğini söyleyen seçmen ise sıfıra yakın. [7] Trump’a oy veren beyaz seçmenlerin sadece %5’i suçlu bulunması halinde kendisine oy vermeyeceğini söylerken siyahi seçmenlerde bu oran %27’e çıkıyor. Mayıs ayında yapılan bir araştırmadaysa seçmenlerin %35’i mahkemenin Trump’ı suçlu bulacağını beklediğini söylerken %65’i Trump’ın suçsuz bulunmasını beklediğini söylüyor.[8] Seçmen için sürpriz olduğunu söyleyebileceğimiz mahkeme kararını seçmen adil buluyor mu yoksa bu kararın siyasi olduğuna mı inanıyor? Trump için seçimin kaderini belirleyecek en önemli soru bu.

Dipnotlar: 

[1] https://www.theatlantic.com/ideas/archive/2024/05/donald-trump-legal-cases-charges/675531/

[2] https://apnews.com/article/trump-prison-run-for-president-e9fb5f5f94c5bd5960bb7d8ee37a336d

[3] https://www.washingtonpost.com/politics/2024/05/30/trump-guilty-what-happens-next/

[4] https://www.nytimes.com/2024/05/31/us/politics/trump-fundraising-verdict.html

[5] https://www.nytimes.com/2024/05/30/upshot/polling-trump-verdict-conviction.html?region=BELOW_MAIN_CONTENT&block=storyline_flex_guide_recirc&name=styln-trump-manhattan-inquiry&variant=show&pgtype=Interactive

[6] https://www.nytimes.com/interactive/2023/11/07/us/elections/times-siena-battlegrounds-registered-voters.html

[7] https://www.nytimes.com/2024/05/30/upshot/polling-trump-verdict-conviction.html?region=BELOW_MAIN_CONTENT&block=storyline_flex_guide_recirc&name=styln-trump-manhattan-inquiry&variant=show&pgtype=Interactive

[8] https://www.nytimes.com/2024/05/30/upshot/polling-trump-verdict-conviction.html?region=BELOW_MAIN_CONTENT&block=storyline_flex_guide_recirc&name=styln-trump-manhattan-inquiry&variant=show&pgtype=Interactive